Tuần qua thực sự là những ngày đầy biến động đối với TikTok. Vào Chủ nhật, nền tảng này đối mặt với lệnh cấm tại Mỹ, đồng nghĩa với việc ngừng hoạt động đối với người dùng trong quốc gia này. Nhưng câu chuyện chưa dừng lại ở đó — chỉ 14 giờ sau, lệnh cấm được dỡ bỏ, một động thái mà TikTok cho rằng có được nhờ “những nỗ lực của Tổng thống Trump.”
Vào Chủ nhật, trên nền tảng Truth Social, Tổng thống Trump đã phác thảo một đề xuất trong đó “Mỹ sẽ nắm giữ 50% quyền sở hữu trong một liên doanh,” đồng thời tiết lộ kế hoạch ký sắc lệnh hành pháp sau lễ nhậm chức nhằm gia hạn thời gian trước khi lệnh cấm chính thức có hiệu lực.
Việc TikTok được khôi phục hoạt động đánh dấu một bước ngoặt lớn trong chuỗi thách thức pháp lý mà các công ty công nghệ Trung Quốc tại Mỹ đang phải đối mặt. Với khoảng 170 triệu người dùng Mỹ, nền tảng này đã bị vô hiệu hóa vào đêm muộn thứ Bảy sau khi Tòa án Tối cao duy trì hiệu lực của Đạo luật Bảo vệ người Mỹ khỏi các ứng dụng do đối thủ nước ngoài kiểm soát. Người dùng truy cập TikTok nhận được thông báo: “Một đạo luật cấm TikTok đã được ban hành tại Mỹ. Thật không may, bạn không thể sử dụng TikTok ngay bây giờ.”
Tuy nhiên, vào chiều Chủ nhật — chỉ 14 giờ sau khi lệnh cấm có hiệu lực — TikTok bắt đầu khôi phục dịch vụ cho người dùng. Quá trình này diễn ra không đồng đều, với nhiều mức độ truy cập khác nhau: một số người có thể sử dụng toàn bộ tính năng của nền tảng trên trình duyệt và ứng dụng, trong khi nhiều người khác chỉ truy cập được một số tính năng nhất định.
Dù người dùng hiện tại đã phần nào khôi phục quyền truy cập, những hạn chế kỹ thuật vẫn còn. Ứng dụng TikTok chưa thể tải xuống mới từ cả Apple App Store lẫn Google Play Store. Ngoài ra, các ứng dụng chị em của ByteDance như CapCut và Lemon8 vẫn bị chặn, làm rõ tác động sâu rộng của đạo luật này đối với các dịch vụ công nghệ Trung Quốc tại Mỹ.
Internet phản ứng thế nào khi TikTok bị cấm và bỏ cấm?
Không có gì ngạc nhiên khi chuỗi sự kiện về lệnh cấm rồi gỡ cấm TikTok khiến internet “bùng nổ”. Mạng xã hội nhanh chóng ngập tràn những bình luận hài hước và meme châm biếm, hàng loạt bài đăng tự giễu chính sự phụ thuộc của người dùng vào TikTok xuất hiện. Những phản ứng hài hước như việc “vật vã” tìm kiếm ứng dụng thay thế hay than thở vì mất đi thói quen lướt video không ngừng khiến mạng xã hội trở thành sự kiện sôi động cho mọi kiểu sáng tạo.
TikTok được gỡ bỏ lệnh cấm vì tác động công nghệ quá lớn
Lệnh cấm TikTok không chỉ làm xáo trộn trải nghiệm người dùng mà còn đẩy các nhà cung cấp dịch vụ công nghệ vào tình thế khó khăn. CNN cho biết nhiều công ty lớn đã cảnh báo về những hậu quả nghiêm trọng nếu lệnh cấm có hiệu lực từ Chủ Nhật. Điều luật quy định mức phạt lên đến 5.000 đô la cho mỗi lần người dùng truy cập vào TikTok — một con số khổng lồ có thể lên đến hàng tỷ đô la khi tính đến 170 triệu người dùng tại Mỹ. Điều này biến TikTok thành một quả bom pháp lý tiềm tàng, khiến cả ngành công nghệ phải dè chừng.
Oracle, đối tác lưu trữ nội dung TikTok tại Mỹ, nằm trong số những đơn vị chịu ảnh hưởng trực tiếp. Trong khi đó, các nhà điều hành ứng dụng đã hành động ngay lập tức để tuân thủ luật. Apple phát đi thông báo nhấn mạnh trách nhiệm tuân thủ pháp luật tại các khu vực mà công ty hoạt động. Hãng xác nhận TikTok sẽ không thể tải xuống hoặc cập nhật trên App Store tại Mỹ, dù ứng dụng vẫn dùng được với những người đã cài đặt. Google Play cũng áp dụng các hạn chế tương tự, khiến việc tiếp cận nền tảng này gặp nhiều trở ngại hơn bao giờ hết.
Việc Tổng thống Trump ban hành tuyên bố mới đã phần nào xoa dịu lo ngại, giúp các nhà cung cấp duy trì dịch vụ, dù tính ổn định của giải pháp dài hạn vẫn còn mờ mịt. Quy mô khủng khiếp của các rủi ro pháp lý cho thấy tác động công nghệ của TikTok không thể xem nhẹ. Quyết định đảo ngược lệnh cấm không chỉ là một chiến thắng nhỏ cho nền tảng mà còn hé lộ cuộc đấu tranh dài hơi về tương lai của các công ty công nghệ nước ngoài tại Mỹ.
Tác động của TikTok đến ngành quảng cáo tiếp thị là không thể thay đổi
Tác động của TikTok lên ngành quảng cáo và tiếp thị là một cuộc cách mạng không thể đảo ngược. Dù đối mặt với nguy cơ bị cấm tại Mỹ, các chuyên gia khẳng định phong cách tiếp thị độc đáo mà nền tảng này khai sinh không chỉ là trào lưu nhất thời. Cho dù TikTok có tồn tại hay không, nó đã định hình lại cách các thương hiệu giao tiếp với người tiêu dùng và nâng cao kỳ vọng về sự sáng tạo trong quảng cáo.
Thomas Walters, nhà sáng lập kiêm CEO châu Âu của công ty tiếp thị ảnh hưởng toàn cầu Billion Dollar Boy, chia sẻ: “Nếu không có TikTok, chúng ta sẽ không chứng kiến sự tăng tốc trong thử nghiệm và chấp nhận rủi ro từ các thương hiệu như hiện nay. Đây là một thay đổi vĩnh viễn.”
Khi nền kinh tế sáng tạo bùng nổ, các mô hình quảng cáo truyền thống — nơi thương hiệu trả tiền để truyền tải thông điệp — đang dần mất ưu thế. Trước đây, các nhà quảng cáo cố gắng nhồi nhét thương hiệu vào ba giây đầu tiên của một đoạn video, gần như “lừa” người xem rằng đó không phải quảng cáo, tạo ra cảm giác tiêu cực với thương hiệu.
TikTok đã thay đổi hoàn toàn mô hình này. Không giống các nền tảng khác ưu tiên kết nối hoặc lượng người theo dõi, thuật toán của TikTok đặt giải trí lên hàng đầu. Matthew Henry, giám đốc đổi mới sáng tạo tại AMV BBDO giải thích: “Thương hiệu phải trở thành nhà sản xuất nội dung giải trí để nổi bật. Họ xuất hiện giữa những thứ ngẫu nhiên và sáng tạo nhất thế giới chứ không còn chen chân vào giờ nghỉ quảng cáo truyền thống.”
Sự mộc mạc, thiếu trau chuốt (lo-fi) trên TikTok phát triển mạnh, trái ngược với vẻ hào nhoáng của Instagram hay quảng cáo đắt đỏ. Những thương hiệu từng quen với việc sản xuất nội dung qua các studio lớn gặp khó khăn trong việc thu hút người dùng TikTok, nơi nội dung chân thật và tự nhiên chiếm ưu thế. George nhận xét: “Nếu bạn không hòa mình vào điều đó, bạn sẽ bị nhấn chìm bởi nội dung cá nhân hóa tràn ngập trên nền tảng.”
Thuật toán của TikTok cũng khuyến khích những giọng nói ngách và các thương hiệu nhỏ, như Scrub Daddy, phát triển nhờ nội dung sáng tạo hơn là phụ thuộc vào lượng người theo dõi khổng lồ. Chiếc bọt biển màu vàng đặc trưng của thương hiệu này đã trở thành một biểu tượng giải trí với khán giả lớn nhờ các video dí dỏm và nội dung độc đáo.
Bên cạnh đó, TikTok buộc các thương hiệu phải thay đổi chiến lược tiếp thị người ảnh hưởng, chuyển từ việc hợp tác với những ngôi sao nổi tiếng sang những nhà sáng tạo nhỏ nhưng có tương tác cao. Ví dụ, Jools Lebron — người sáng tạo từ vô danh trở thành hiện tượng với xu hướng “khiêm tốn” lan tỏa năm ngoái — đã ký hợp đồng với các tên tuổi lớn như Verizon, Lyft và Netflix, cho thấy khả năng tạo ra ngôi sao mới và chiến lược mới của nền tảng này.
Instagram Reels, YouTube Shorts, và các nền tảng mới nổi sẽ có cơ hội giành thị phần khi TikTok bị cấm. Tuy nhiên, khả năng thích nghi và đổi mới của các nền tảng này có thể không đạt được mức độ tự nhiên và giải trí như TikTok và sẽ ảnh hưởng đến sự đa dạng nội dung cũng như trải nghiệm người dùng.
Tương lai của TikTok tại Mỹ
Việc khôi phục TikTok không chỉ là điểm nhấn tạm thời trong cuộc chiến pháp lý, mà còn mang lại cơ hội quan trọng để các đối tác công nghệ tại Mỹ đánh giá lại chiến lược vận hành và cam kết tuân thủ quy định của mình. Trong tuyên bố chính thức, TikTok khẳng định quyết tâm tiếp tục hoạt động tại Mỹ, nhấn mạnh: “Chúng tôi cảm ơn Tổng thống Trump vì đã mang lại sự rõ ràng và đảm bảo cần thiết cho các nhà cung cấp dịch vụ rằng họ sẽ không bị xử phạt khi cung cấp TikTok cho hơn 170 triệu người Mỹ, đồng thời hỗ trợ hơn 7 triệu doanh nghiệp nhỏ phát triển.”
Mặc dù sắc lệnh hành pháp mới có thể tạm thời ngăn chặn các hình phạt nghiêm ngặt, các nhà cung cấp dịch vụ như Oracle sẽ tiếp tục đối mặt với những quyết định phức tạp về đầu tư cơ sở hạ tầng và tuân thủ quy định trong bối cảnh bất ổn kéo dài. Cơ sở pháp lý để triển khai các giải pháp đề xuất vẫn chưa rõ ràng, đặt ra câu hỏi về tính bền vững của mô hình hoạt động TikTok tại Mỹ.
Với vai trò lãnh đạo, CEO Shou Chew được kỳ vọng sẽ tham dự các cuộc đối thoại chính trị quan trọng nhằm định hình mối quan hệ giữa TikTok và chính quyền mới. Việc hợp tác để xử lý các rào cản pháp lý sẽ đòi hỏi không chỉ sự linh hoạt mà có thể cả việc điều chỉnh cơ bản cấu trúc quản trị dữ liệu và vận hành nền tảng tại Mỹ.
Sự kiện TikTok ngừng hoạt động vào cuối tuần rồi nhanh chóng khôi phục đã đánh dấu một bước ngoặt trong cuộc tranh luận về quyền riêng tư dữ liệu, an ninh quốc gia, và vai trò của các công ty công nghệ Trung Quốc tại thị trường phương Tây. Trong tương lai, TikTok sẽ tiếp tục là tâm điểm cho những cuộc thảo luận về cách quản lý các nền tảng toàn cầu trong một thế giới số ngày càng phức tạp và được kiểm soát chặt chẽ hơn.
Theo Forbes
