Trong thời đại truyền thông không ‘vua’, phát thanh với những lợi thế độc bản không ngại cập nhật tốt hơn để lấy lại vị trí trung tâm vốn có trong ngành quảng cáo – marketing.
Phát thanh hiện đại – không ngại phát triển đa nền tảng
Trong thời đại bùng nổ của các phương tiện truyền thống trên Internet, phát thanh không chỉ tiếp tục gìn giữ những ưu điểm độc bản mà còn chuyển mình mạnh mẽ khi các nhà phát triển nội dung audio trên các nền tảng như Facebook, Youtube, Spotify, cung cấp thông tin đa dạng hơn tới người nghe. Ở thời điểm hiện tại, phát thanh ngày càng đáp ứng nhu cầu theo dõi, tiếp nhận thông tin của khán thính giả một cách nhanh chóng – toàn diện – hấp dẫn.
Có thể thấy, phát thanh trở thành một phần của mạng xã hội. Nếu như trước đây, radio mang tới cho thính giả của mình những thông tin được chuẩn bị sẵn thì ở giai đoạn này sự tương tác được mở rộng bằng cách trao đổi thông tin qua tin nhắn facebook, livestream, giao lưu trực tuyến. Radio đáp ứng không chỉ nhu cầu tìm kiếm thông tin mà còn lắng nghe tâm tư tình cảm, chia sẻ của người nghe.
Có thể thấy năm 2020, dịch Covid ập đến, radio trở thành một phần thiết yếu của cuộc sống khi thói quen tiếp nhận thông tin của thính giả có nhiều sự thay đổi. Trong giai đoạn giãn cách, phát thanh trở thành công cụ thông tin, giải trí thực sự hữu ích. Những người lớn tuổi quay về với những thiết bị radio thân thuộc bấy lâu tưởng chừng bị lãng quên, người trẻ khám phá thêm những tính năng “rảnh tay” của audio thông qua podcast – 1 loại hình radio hiện đại hơn, cho phép khán thính giả tìm kiếm và lắng nghe bất kỳ những gì mình muốn.
Trên các nền tảng streaming như Spotify, youtube, facebook,…phát thanh đều góp mặt một cách sôi nổi. Rõ ràng tần số radio không còn đơn thuần chỉ là dò tìm trên chiếc đài cassette như trước đây mà ở thời điểm hiện tại sóng đài đã đồng hành cùng sự phát triển của công nghệ số.
Thời đại truyền thông không vua – phát thanh cần làm gì để lấy lại vị trí trung tâm?
Phát thanh từng được các chuyên gia nhận định rằng “có thể tức khắc đưa thính giả của mình tới bên kia đường phố, thành phố, đất nước hay thế giới”, chính vì vậy để tiếp tục là công cụ phủ thông tin trong thời đại số, phát thanh cũng cần có thêm nhiều bước tiến mang tính đột phá hơn nữa.
Có thể thấy nỗ lực của các nhà đài như Đài tiếng nói nhân dân TP Hồ Chí Minh VOH, FM90 – Tin tức và giao thông Hà Nội trong việc đa dạng hóa nội dung bản tin, trang bị máy móc hiện đại, nâng cao chất lượng MC, sản xuất nhiều chương trình phát thanh giải trí lên các nền tảng mạng xã hội và thu được những hiệu ứng rất tích cực, giúp gia tăng số lượng khán giả tiếp cận và tương tác với nhà đài. Tuy nhiên, những điều này vẫn chưa đủ để đưa radio trở về với vị trí trung tâm trong đại vũ trụ các phương thức truyền thông.
Vậy phát thanh trong thời đại số cần phải làm gì để nhanh chóng trở lại vị thế vốn có?
Thứ nhất, phát thanh vẫn cần tiếp tục gìn giữ bản sắc độc bản của mình là “tiếng nói”, đồng thời tích hợp multimedia, tận dụng sức mạnh của tiếng nói trên các nền tảng khác nhau. Bởi đài phát thanh từ chỗ quyết định cho khán giả nghe gì, nghe thời điểm nào thì hiện tại khán giả mới là người chủ động kiểm soát, lựa chọn thứ mình muốn nghe.Vì vậy, ngoài chiếc radio truyền thống, phát thanh cần phủ sóng rộng rãi hơn trên nền tảng Internet, các thiết bị di động phổ biến, các thiết bị cầm tay khác. Mang phát thanh trở nên phổ biến trên đa nền tảng để việc tiếp cận công chúng trở nên nhanh chóng hơn, ở đâu có thông tin, ở đó có phát thanh.
Thứ hai, người làm phát thanh cần sớm đổi mới và cập nhật những kiến thức về sản xuất Podcast và các nội dung audio trên nền tảng này, tận dụng thế mạnh sẵn có về nội dung, sự am hiểu thính giả để đầu tư, xây dựng các chương trình podcast có chất lượng cao hơn, thu hút thính giả hơn. Bởi lẽ, năm 2021, số lượng người nghe podcast trên toàn thế giới là 383,7 triệu người dùng internet, tăng lên 464,7 triệu vào năm 2023. Số lượng người nghe podcast trên toàn thế giới sẽ đạt 504,9 triệu vào năm 2024, tức là chiếm khoảng 23,5% người dùng Internet. Loại hình này sẽ thực sự là “mỏ vàng” cho radio nếu biết khai thác đúng cách.
Thứ ba, ngoài các yếu tố quan trọng như nâng cao chất lượng nội dung thông tin, đổi mới hình thức và phong cách thể hiện…, phát thanh cần một hệ thống trang thiết bị hiện đại, đồng bộ theo chuẩn quốc tế.
Với sự phát triển của công nghệ 4.0, sẽ thật khó để tìm ra một phương thức “truyền thông vua”, nhưng nếu biết khai thác những ưu thế độc bản vốn có để hòa nhập, bứt tốc thì phát thanh trong tương lai sẽ sớm trở lại với vị thế trung tâm trong đại vũ trụ truyền thông, quảng cáo.
Đối với những người làm việc trong ngành phát thanh, các phương thức sản xuất mới được phát triển, họ đã tìm thấy các điểm mạnh mới và tìm cách loại bỏ các điểm yếu trước đây. Những người làm phát thanh ở các tổ chức PT-TH nhỏ đến các đài PT-TH quốc gia lớn như VOV đều tìm thấy khán giả mới, cách làm việc mới, niềm vui mới trong công việc.
Ở thời điểm hiện tại, phát thanh luôn là phương thức có khả năng thích ứng cao, luôn phát huy tính ưu việt và sẵn sàng thay đổi trong tương lai gần.
Phát thanh luôn là phương tiện di động, khả năng thích ứng cao, luôn sẵn sàng và sẽ tiếp tục phát huy tính ưu việt như vậy trong tương lai gần. Hiện nay, điện thoại di động là thiết bị nghe radio rất tuyệt vời, nhưng ở nhiều vùng miền, radio vẫn là lựa chọn của công chúng bởi chi phí rẻ, một đài bán dẫn chạy bằng pin hoạt động ổn định và có thể nhận tín hiệu ở hầu hết mọi nơi, trong mọi điều kiện thời tiết, dù ngày hay đêm.
(Nguồn: Theo Statista)
